Wat is mindfulness

Mindfulness

De definitie van mindfulness

Mindfulness staat voor open en bewust aanwezig zijn in het huidige moment. Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat mindfulness staat voor het helemaal wakker zijn en zonder (voor)oordeel kunnen waarnemen wat er in het hier-en-nu plaatsvindt.

Jon Kabat-Zinn onderscheidt 3 elementen in mindfulness:

1. Gerichte aandacht (bewust)
2. In het huidige moment 
3. Zonder te oordelen (open, vriendelijk)

Mindfulness: Finding peace in a frantic world 

3 minute film on mindfulness by Prof. Mark Williams

Informatie over de 8 weekse mindfulness training
Meld je nu aan voor een mindfulness training

De geschiedenis van mindfulness

De roots van mindfulness

Mindfulness wordt al meer dan 2000 jaar binnen de boeddhistische tradities onderwezen.

In 1979 is Jon Kabat-Zinn de 8 weekse Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR) gaan aanbieden in een ziekenhuis in Massachusetts aan mensen met diverse lichamelijke en psychische klachten. In deze MBSR training zijn veel boeddhistische oefeningen, waaronder meditatie, opgenomen zonder de religieuze context. Kabat-Zinn noemt het wel een boeddhisme zonder boeddhisme.

Rond 2000 hebben een aantal wetenschappers uit de cognitieve gedragstherapie Deze 8 weekse training aangepast aan een specifieke doelgroep: Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT) voor mensen met terugkerende depressies. Deze training werd aangevuld met technieken uit de cognitieve gedragstherapie.

Mindfulness is inmiddels al zo een beetje mainstream geworden. Alleen al in 2018 zijn er meer dan 800 wetenschappelijke onderzoeken gedaan naar mindfulness.

Inmiddels wordt zijn er verschillende mindfulness programma's in omloop Mindfulness Based Interventions (MBI) die aangepast zijn aan een bepaalde doelgroep. Zo zijn er mindfulness trainingen voor o.a. dementie, voor jongeren, voor bedrijven, voor mensen met paniekstoornissen, etc..

Geschiedenis van mindfulness
Mindfulness en onderzoek
Between stimulus and response there is a space. In that space is our power to choose our response. In our response lies our growth and our freedom.
Viktor E. Frankl

Mindfulness: Tool of levenswijze

Mindfulness kan o.a. gebruikt worden als tool om te gaan met stress of andere psychische klachten. Ook kun je mindfulness gebruiken om meer bewust en verbonden te leven. Mindfulness kun je toepassen op negenoeg alles in je leven. Dan wordt mindfulness meer een levenswijze. 

Jon Kabat-Zinn on mindfulness

Mindfulness en acceptatie

Heb de moed om op te lossen wat je kunt oplossen.

Accepteer wat je niet (meteen) kunt oplossen.

Dat je de wijsheid mag hebben om te zien of iets (meteen) opgelost moet worden of dat het iets is dat (voorlopig) geaccepteerd moet worden.

 

Westerse wetenschap een zenuwcel

De 8 weekse mindfulness training

Oosterse wijsheid ontmoet westerse wetenschap. Mindfulness oefeningen gecombineerd met oefeningen uit de cognitieve gedragstherapie. 

Boeddha beeld

Wat mindfulness NIET is

  • Mindfulness is geen middel om te ontspannen
  • Mindfulness is geen religie
  • Mindfulness is geen middel om 'de knop om te draaien'
  • Mindfulness is geen middel om je hoofd leeg te maken
  • Mindfulness is geen middel om je gedachten te controleren

En toch.......

Als je regelmatig oefent zul je merken dat je wat vaker kunt ontspannen en dat je hoofd soms wat leger en rustiger voelt.

Mindfulness meditation

Mindfulness doesn't equal meditation

Mindfulness: Being aware of the present — the environment, your emotions, sensations, thoughts, or lack thereof. In a nonjudgmental form of observation.

Mindfulness meditation: Meditation that cultivates mindfulness. It focuses the attention in a gentle way — Focus on the breath, if the mind wanders, acknowledge it, and go back to focusing on the breath.

Download meditaties

  • Niet oordelen

    Misschien wel het moeilijkste onderdeel van mindfulness is het niet-oordelen: iets waarnemen zonder er meteen een etiket op te plakken of het te waarderen. We vinden iets prettig of vervelend, goed of fout. In een flits hebben we ons oordeel klaar zonder dat we ons daarvan bewust zijn. En vanuit dat oordeel zien we alleen nog dat wat ons oordeel verstevigt.

    Niet-oordelen vergemakkelijkt acceptatie. In ieders leven zijn er een aantal vervelende zaken die men niet (meteen) kan veranderen. Per definitie is het dus handig om hiermee te leren leven. Met name bij pijn en stress is acceptatie moeilijk en blijft er vaak veel verzet. Het leren om niet te oordelen over je ervaringen geeft ruimte om nieuwe dingen te ervaren. Om te kunnen genieten van kleine dingen in je leven, ondanks het feit dat er grote problemen spelen. Mindfulness gaat dan eigenlijk ook over het leren "Ja" te zeggen tegen het leven. 

  • Acceptatie

    De ervaring ongefilterd toelaten is best spannend. We hebben geleerd dat ervaringen ongewenste gevoelens en gedachten kunnen oproepen en dat willen we vermijden. Hiervoor hebben we een heel repertoire aan mechanismen ontwikkeld en we denken dat we ons zo kunnen beschermen tegen de moeilijke dingen in ons leven. In ieder leven zijn echter moeilijkheden. Veel van onze energie gaat verloren als we moeilijkheden ontkennen of proberen te vermijden. Door aandacht te schenken aan de moeilijkheden, een situatie te accepteren zoals die is, ontstaat ruimte voor een keuze.

    Het accepteren van de situatie zoals ze is wil niet zeggen dat we niets mogen veranderen. Alles wat men kan oplossen moet men vooral oplossen. Alleen wat niet (op dit moment) opgelost kan worden, kan men beter accepteren zoals het is.

  • Druk, druk, druk...

    Het leven wordt steeds jachtiger. Alles moet sneller, efficiënter en beter. Wij eisen steeds meer van onszelf. De hoeveelheid prikkels is enorm toegenomen met de komst van social media en de moderne communicatiemiddelen. Langzamerhand is het bijna noodzakelijk geworden om al die prikkels te managen, wil je niet zelf gemanaged of misschien wel gemangeld worden door die overload aan prikkels. Mindfulness helpt om weer even tot jezelf te komen en om op een slimme manier om te gaan met stress.

  • Stress

    Mindfulness helpt om stress te herkennen en te verwerken. Het is belangrijk de situaties en de signalen die leiden tot stress serieus te nemen. Mindfulness helpt dan om te accepteren wat je niet kunt veranderen en om op te lossen wat op te lossen is. Bovendien verwerk je de bijbehorende spanning door er juist ruimte voor te maken, waardoor de spanning sneller wegtrekt. Hierdoor kun je bewuster omgaan met de situaties die stress veroorzaken.

    De een heeft veel last van stress en kan mindfulness gebruiken om stress te verwerken zonder al teveel olie op het vuur gooien.

    De ander lijkt nauwelijks nog geraakt te worden door stress. Emoties zijn nauwelijks zichtbaar en lijken niet echt binnen te komen. Dit heeft vaak tot gevolg dat ook het vermogen om positieve emoties te ervaren afneemt. Het leven wordt vlakker en er kan zich van alles onderhuids ophoopen dat er via omwegen uit moet komen. Dan helpt mindfulness om juist gevoeliger te worden, zodat je weer meer leeft.


  • Wat je echt wilt

    Mindfulness is ook je openen voor wat er echt speelt, ook in jezelf. Als je open aandacht hebt voor je binnenwereld, ga je na verloop van tijd voelen wat je eigenlijk wilt in je leven. Je gaat min of meer luisteren naar de stem van je hart. Dit klinkt misschien wat zweverig. Maar het gaat hier eigenlijk alleen maar om het vermogen om te voelen wat je echt wilt, te voelen wat je echt gelukkig maakt. Dit klinkt simpel, maar vaak is 'de stem van ons verstand' zo luid dat we niet horen wat we eigenlijk diep van binnen weten.

Vragenlijst mindfulness

Hoewel vragenljsten beperkt zijn in het meten van mindfulness, kun bij onderstaande link een lijst invullen en een indruk krijgen van hoe mindful je nu bent.

Naar de vragenlijst mindfulness
Life consists only of moments, nothing more than that. So if you make the moment matter, it all matters. You can be mindful, you can be mindless. You can win, you can lose. The worst case is to be mindless and lose. So when you’re doing anything, be mindful, notice new things, make it meaningful to you, and you’ll prosper.
Ellen Langer
Downloads

Meditaties

Teksten